شهر فرانکفورت بر کناره ی رودخانه ماین یکی از مراکز اصلی اقتصادی ، صنعتی و دانشگاهی کشور آلمان و اتحادیه اروپاست . این شهر با جمعیتی کمتر از یک میلیون نفر و ویژگی های منحصر به فرد جغرافیایی ، طبیعی و تاریخی اش از دوران امپراتوری مقدس روم تاکنون شاهد رویدادها و تحولات بسیاری از روی کارآمدن نظام های مختلف سیاسی و اقتصادی تا اشغال و بمباران در جنگ جهانی دوم بوده است . در واقع شاید بتوان گفت همه چیز در این شهر به دو برهه ی قبل از جنگ جهانی و پس از جنگ جهانی تقسیم می شود . اما پس از جنگ جهانی دوم ، فرانکفورت نیز چون دیگر شهرهای آلمان ، جهشی خیره کننده داشت بطوری که تنها چند سال پس از جنگ جهانی ، دیگر اثری از ویرانی های آن دوره در شهر دیده نمی شد .
بسیاری فرانکفورت را شهر آسمان خراش ها ، گالری ها ، موزه ها و بانکها می دانند . موزه هایی چون تاریخ طبیعی ، معماری ، ارتباطات ، گالری های آثار هنری چون زوفر که محل نمایش آثار نقاشی رامبراند ، رنوآر و در واقع نمایش هفتصد سال هنر اروپایی است همچنین آثار تاریخی و معماری چون کلیسای جامع فرانکفورت ، بنای رومربرگ ( قدیمی ترین تالار شهر ) ، خانه ی اپرای آلته اوپر و خانه ی گوته شاعر نام آشنای آلمانی که دیوان غربی و شرقی اش را به حافظ شیراز تقدیم کرد .
خط آسمان خراش معروف فرانکفورت که مجموعه ای از برج های سربه فلک کشیده از ارتفاع 256 متر تا 133 متر در دل بافت تاریخی شهر ، فرانکفورت را هر چه بیشتر از شهرهای دیگر اروپا متمایز می کند .
جالب است بدانید که یکی از این آسمان خراش ها که دومین بلندمرتبه ی اروپامحسوب می شود متعلق به یک بانک آلمانی است . Commerzbank بانکی چند ملیتی است که اداره ی مرکزی اش امروز در فرانکفورت قرار دارد . این بانک در سال 1870 میلادی در شهر هامبورگ تاسیس شد و پس از فراز و فرودهای بسیار اقتصادی و تاریخی در قرن اخیر علاوه بر خدمات بانکداری خرد و شرکتی ، در امر مدیریت سرمایه و بانکداری سرمایه گذاری ، فعالیت می کند اما آنچه باعث دومین بانک بزرگ آلمان یعنی Commerzbank را متفاوت جلوه می دهد معماری ساختمان این بانک است . وقتی که مدیران این بانک تصمیم گرفتند که رویکرد زیست محیطی و پایدار برای این بانک در نظر بگیرند و طراحی این معماری را به نورمن فاستر ، طراح و معمار مشهور بریتانیایی که بیشتر آثارش مانند ورزشگاه نیوکمپ ،ساختمان پارلمان آلمان ، با اندیشه ی زیست محیطی و معمارپایدار بنا شده ، سپرده شد .
فاستر در این بنا موارد جالبی را رعایت کرد . از جمله استفاده از انرژی محدود محیط جهت کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی توسط نمای ابتکاری و سیستم تهویه طبیعی .فراهم کردن سلامتی و شادی برای مراجعین با استفاده از پنجره و باغ آسمانها. بازیافت آب مستعمل در ساختمان برای خنک کردن ساختمان و اهداف بهداشتی.
این مجموعه در سال ۱۹۹۷ به پایان رسید در آن زمان بلندترین ساختمان اتحادیه اروپا بشمار می آمد ولی مهمترین موردی که این ساختمان را مورد توجه قرار داد ویژگیهای ساخت آن بود. این برج با نور روز و تهویه طبیعی تأمین میشود. دارای آتریومی بسیار بلند و ۴ طبقه مناظر باغ که در سرتاسر ارتفاع ساختمان تقسیم شده و ساختار تهویه آن به صورت مرکزی است. به طور کلی ۹ باغ آسمان در ساختمان وجود دارد. باغها به صورت مارپیچی دور تا دور ساختمان را فرا گرفتهاند .باغها به ارتفاع ۴ طبقه اداری بنا است. هر کدام از باغها جهت گیری متفاوت دارند و از انرژی خورشید بهره میگیرند. از دفاتر اداری به سمت باغها دید واضحی وجود دارد. باغها باعث ایجاد یک محیط با کیفیت و سالم برای کارمندان شده است. سه نوع باغ در سه جهت متفاوت قرار دارد:
باغهای جنوبی معروف به باغهای مدیترانهای شامل درختان مرکبات، زیتون و درخت سرو
باغهای جنوبی در تمام طول سال از نور خورشید بهره میبرد
باغهایی که در قسمت غربی بنا قرار دارند باغ آمریکای شمالی شامل درخت افرا، بلوط، درختان همیشه سبز و چمن استفاده شده است. باغهای آمریکای شمالی فقط از نور خورشید در بعداز ظهر میتوانند استفاده کنند.
باغهای شرقی باغهای آسیایی و دارای گیاهان بامبو و مگنولیا است .محیطی سایه دار و آرامش بخش که کمترین بهره را از نورخورشید میبرد هرکدام از باغها دارای آب و هوای متفاوت است و سبب ایجاد تنوع زیستی شده است
اما براستی ساختمان سازی سبز برای بانک ها ضرورت دارد ؟
پیدا کردن پاسخ این پرسش بسیار ساده است . بله ساختمان های سبز علاوه بر افزایش بهره وری انرژی در ساختمان ، کاهش تولید ، کربن دی اکسید و گازهای گلخانه ای و از حیث اقتصادی موجب کاهش هزینه های تامین انرژی نیزمی شود .
چنانچه در معماری ، پایداری انرژی لحاظ شود براحتی حتی می توان منابع آب را در ساختمان مدیریت کرد . آب منبعی با ارزش است که علاوه بر خطر کمبود ، مصرف بی رویه و هدر رفت آن برای ما چیزی جز هزینه در پی نخواهد داشت .
تامین نور و برق در این سازه ها معمولا از منابع تجدید پذیر چون انرژی خورشیدی صورت می گیرد و حتی گاهی معماری پایدار می تواند بخشی از اضافه تولید برق را به شبکه برق شهری برگرداند و علاوه بر کاهش هزینه ، درآمدزایی نیز داشته باشد .
از کنار آسمان خراش این بانک که بگذریم ، فرانکفورت بدلیل وجود بانک مرکزی اروپا در این شهر مرکز مالی حوزه ی یورو محسوب می شود . نزدیکی به بازیگران مهم مالی ، هزینه های پایین تر نسبت به سایر شهرهای بزرگ اروپایی ، در اختیار داشتن بزرگترین فرودگاه آلمان و صنعت حمل و نقل بسیار قوی و البته وجود بورس فرانکفورت که یکی از ده بورس فعال جهان محسوب می شود و بیش از 5 قرن پیش تاسیس شده است دلایل بسیار خوبی است که بیش از دویست بانک از 40 ملیت مختلف بهمراه شرکت های بزرگ هدلینگ و سرمایه گذاری ، لحظه ای از بازارهای مالی این شهر غافل نشوند .
می توان ادعا کرد که فرانکفورت در حال حاضر رهبر بلامنازع بازارهای پولی و سرمایه منطقه ی مالی یورو است هرچند که بحران های اخیر بانکهایی چون دویچه بانک و همچنین هجوم آوارگان جنگ های منطقه ی خاورمیانه که بدنبال زندگی بهتر راهی اروپا شده اند ، امروز تا حدزیادی شرایط حوزه ی مالی یورو را تحت تاثیر قرار داده است و این تردید وجود دارد که آیا اتحادیه اروپا کماکان می تواند به مسیرش ادامه دهد یا مجبور به توقف و بازگشت است .
نویسنده: انسیه فولادزاده