تغییرات اقتصادی و اجتماعی تکنولوژی بسیار گسترده و شتابان است. سرعت و حجم اطلاعات به صورت روز افزونی افزایش می یابد. متخصصان تخمین می زنند 90 درصد از جمعیت جهان در 10 سال آینده به شبکه اینترنت متصل می شوند. با توسعه اینترنت اشیاء به زودی دنیای فیزیکی و دیجیتال با هم تنیده می شوند. این تغییرات نوید دهنده فرصت های هیجان انگیزی است. با این وجود این تغییرات با عدم قطعیت ها و ابهامات فراوانی روبروست و فرزندان ما در کانون تاثیر پذیری از این تغییرات می باشند.
کودکان، تکنولوژی های دیجیتال را بیشتر استفاده نموده و از سنین پایین تر و برای مدت زمان طولانی تر از رسانه های دیجیتال استفاده می نمایند. تخمین زده می شود که بچه ها روزانه 7 ساعت از زمان خود در شبانه روز را در برابر صفحه های دیجیتال شامل تلویزیون، کامپیوتر، تلفن های همراه و دیگر صفحات دیجیتال سپری نمایند. این زمان بیش از زمانی است که کودکان با والدینشان و یا در مدرسه صرف می نمایند. بنابراین این امر می تواند تاثییرات قابل توجهی بر سلامت و تندرستی آنان داشته باشد. موضوعاتی مانند اینکه:
آنها از چه محتوای دیجیتالی استفاده می نمایند
آنها به صورت آنلاین با چه کسانی ملاقات می نمایند.
آنها چه میزان از زمان خود را جلوی صفحات دیجیتال سپری می نمایند.
تمام این فاکتورها به صورت گسترده ای پرورش کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد. دنیای دیجیتال گستره وسیعی از موضوعات آموزشی و سرگرمی را در بر دارد اما در همین دنیای دیجیتال است که خطرات بسیاری مانند مزاحمت های سایبری، اعتیاد به تکنولوژی، مطالب زشت، ناپسند و خشن، کلاهبرداری و سرقت اطلاعات در کمین است.
مشکلی که در این جا وجود دارد ماهیت سریع و همواره در حال تکامل دنیای دیجیتال است. به صورتیکه حاکمیت مناسب اینترنت و سیاست های حفاظتی برای کودکان بسیار آهسته تدوین شده و این روند اثر حمایتی این قوانین را خنثی می سازد.
علاوه بر این یک فاصله نسلی دیجیتال نیز وجود دارد. نوع استفاده ای که کودکان از تکنولوژی می نمایند بسیار متفاوت از بزرگسالان است. این فاصله نسلی فهم خطراتی که کودکان را در فضای مجازی تهدید می نماید را سخت و پیچیده می کند. این امر ممکن است والدین را از دادن توصیه های مناسب برای حفاظت از کودکانشان در فضای مجازی ناتوان نماید. به همین ترتیب این فاصله نسلی منجر به بروز دیدگاههای متفاوتی از رفتار قابل قبول در ارتباط با فضای مجازی می شود. بنابراین سوال مطرحدر اینجا آنست که چگونه می توانیم کودکانمان را برای استفاده در فضای دیجیتال آماده نماییم؟ هوش دیجیتال مجموعه ای از توانایی های اجتماعی، عاطفی و شناختی است که افراد را قادر می سازد تا در مواجه با خطرات در فضای دیجیتال آمده شوند. این توانایی ها را می توان در قالب 8 مشخصه توصیف نمود:
هویت دیجیتال: توانایی ایجاد و مدیریت هویت و اعتبار فرد در فضای دیجیتال می باشد. این امر شامل آگاهی از شخصیت آنلاین افراد و مدیریت کوتاه مدت و بلند مدت تاثیر حضور آنلاین افراد می باشد.
استفاده از فضای دیجیتال: توانایی استفاده از وسایل و رسانه های دیجیتال شامل توانایی برقراری یک تعادل سالم بین زندگی آنلاین و آفلاین
ایمنی دیجیتال: توانایی مدیریت ریسک های آنلاین مانند مزاحمت های سایبری، افراط گرایی و نیز محتواهای نامناسب مانند انواع خشونت و هرزه نگاریها و آموزش جلوگیری از چنین خطراتی
امنیت دیجیتال: قابلیت شناسایی تهدیدات سایبری مانند هک شدن، کلاهبرداریها، نرم افزارهای مخرب و درک بهترین شیوه استفاده از ابزارهای امنیتی برای محافظت از داده ها.
هوش هیجانی دیجیتال: توانایی ایجاد روابط خوب و همدلانه با دیگر افراد آنلاین
ارتباطات دیجیتال: توانایی برقراری ارتباط و همکاری با دیگران با استفاده از فن آوریها و رسانه های دیجیتال
سواد دیجیتال: توانایی پیدا نمودن، ارزیابی کردن و به اشتراک گذاری، تولید محتوا و نیز توانایی تفکر محاسباتی
حقوق دیجیتال: توانایی فهمیدن و احترام به حقوق شخصی و قانونی افراد شامل حق مالکیت معنوی، آزادی بیان و عدم اشاعه سخنان نفرت پراکنانه
بالاتر از همه اینها کسب چنین مهارتهایی باید ریشه در ارزشهای والای انسانی مانند حرمت نگه داشتن، همدلی، تدبیر و دوراندیشی داشته باشد. این ارزشها تسهیل کننده کاربرد خردمندانه و مسئولانه از تکنولوژی است. ارزشهایی که برای نسلهای آینده بسیار ضروری است. درواقع برای آنکه کودکان ما به جای آنکه مغلوب تکنولوژی باشند ارباب آن باشد، گسترش هوش دیجیتال که ریشه در ارزشهای انسانی دارد ضروری به نظر می رسد.