(مطالعه موردی: بانکهای JP Morgan Chase، Bank of America و HSBC)
سعید نوری1، محمدامین ترابی2
مقدمه
بانکداری تجاری به عنوان یکی از حیطههای کلیدی اقتصاد جهانی، نقش بسیار مهمی در ارتقاء و تسهیل فعالیتهای شرکتها و بانکها ایفا میکند. بانکهای معتبر جهانی همواره در تلاش بودهاند تا با ارائه خدمات و محصولات متنوع و نوآورانه در زمینه بانکداری تجاری، نقشی برجسته در تحقق اهداف شرکتها و رشد اقتصادی داشته باشند. این مقاله با هدف بررسی اقدامات بانکهای معتبر جهانی در زمینه بانکداری تجاری، با تمرکز بر بانکهایJP Morgan Chase، Bank of America و HSBC تا انتهای سال 2022 میلادی ارائه میشود.
تاریخچه و معرفی بانکهایJP Morgan Chase، Bank of America و HSBC:
- JP Morgan Chase: JP Morgan Chase یکی از بزرگترین و قدرتمندترین بانکهای جهانی است که در زمینه بانکداری تجاری فعالیت دارد. این بانک از ادغام دو شرکت معروف "JP Morgan" و "Chase Manhattan Bank" در سال 2000 تشکیل شده است. JP Morgan با تاریخچهای به بیش از ۲۰۰ سال به عنوان یکی از نخستین بانکهای آمریکا است و Chase Manhattan Bank نیز به عنوان یک بانک دولتی همواره در اقتصاد آمریکا بازیگر مهمی بوده است و در صنایع مختلف نیز اهمیت داشته است. با ترکیب این دو نیرو، JP Morgan Chase به یکی از بزرگترین مؤسسات مالی و بانکی جهان تبدیل شده است و خدمات گستردهای از جمله مدیریت دارایی، سرمایهگذاری، بانکداری تجاری، بانکداری شخصی و اقتصادی، بانکداری استثنایی و ... ارائه میدهد.
- Bank of America: Bank of America یکی دیگر از بانکهای بزرگ و تأثیرگذار جهانی در زمینه بانکداری تجاری است. این بانک با تاریخچه طولانی به سال ۱۹۰۴ برمیگردد و در طول سالیان متمادی فرآیندهای ادغام و تجمیع با بانکها و مؤسسات مالی دیگر را تجربه کرده است. Bank of America امروزه یکی از بزرگترین بانکهای آمریکا و جهان است و خدمات گستردهای شامل بانکداری تجاری، اعتباری، مدیریت دارایی، سرمایهگذاری، تامین مالی در زنجیره کسب و کار آمریکا و شرکتجهانی و مسائل مرتبط با اقتصادی و بانکی را برای مشتریان خود ارائه میدهد. تصمیمات این بانک به قدری بر اقتصاد آمریکا و اقتصاد جهانی تاثیرگذار است که با تغییر مدیران این بانک و سیاستهای فکری آنان، نوسانات شدیدی بر حوزههای بازارهای سرمایه در سرتاسر جهان میگذارد.
- HSBC: HSBC کوتاهشدهی عبارت "Hongkong and Shanghai Banking Corporation" است و یکی از بزرگترین بانکهای جهانی با ریشههای کشورهای آسیایی است. این بانک در سال ۱۸۶۵ تأسیس شد و به سرعت توسعه یافت. HSBC با توجه به موقعیت جغرافیاییاش و همچنین خدمات بانکداری و مالی متنوع خود، به عنوان یکی از بانکهای برتر و مورد اعتماد جهانی شناخته میشود. این بانک خدماتی از جمله بانکداری تجاری، بانکداری عمران، مدیریت دارایی، حسابهای بینالمللی، اعتباردهی در زنجیره تامین و غیره را ارائه میدهد و در بیش از ۶۰ کشور جهان دارای شعبه مجازی و حضوری مستقیم است. برخی از اقتصاد دانان، این بانک را مشهورترین بانک جهان و برخی دیگر، این بانک را حتی مهمتر و تاثیرگذار تر از صندوق بین المللی پول در اقتصاد جهانی میدانند.
محصولات و خدمات بانکداری تجاری ارائه شده توسط این بانکها:
- JP Morgan Chase:
- مدیریت نقدینگی و حسابداری تجاری: ارائه خدمات مرتبط با مدیریت نقدینگی، حسابداری و بودجهریزی شرکتها.
- اعتبار و تسهیلات اسنادی: ارائه خطوط اعتبار و تسهیلات مالی برای تأمین مالی شرکتها و پروژهها.
- مدیریت ریسک: ارائه خدمات مرتبط با مدیریت ریسکهای مالی، ارزی و اقتصادی شرکتها.
- بانکداری سرمایهگذاری: ارائه خدمات مرتبط با سرمایهگذاری شرکتها در بازارهای مالی مختلفی که بانک شناسایی کرده است.
- مشاوره مالی: ارائه مشاورههای مالی به شرکتها برای بهبود عملکرد مالی، تامین مالی، تسهیلات مالی، تعهدات مالی و افزایش سودآوری بر اساس زنجیره ارزشی که بانک شناسایی کرده است.
- ارائه خدمات بانکداری چندملیتی: ارائه کانالهای ارزی شخصیسازی شده بین دو کشور و ارائه اعتبار مالی بینالمللی در شبکه جهانی کسب و کار طراحی شده توسط بانک
- Bank of America:
- طراحی و راهاندازی حسابهای مجازی بینالمللی برای شرکتها جهت تسهیل تجارت و تعاملات مالی
- بانکداری اعتباری و تسهیلات: ارائه تسهیلات اعتباری و خطوط اعتباری به شرکتها برای تأمین نیازهای مالی.
- مدیریت اموال: ارائه خدمات مدیریت دارایی و پرتفوی شرکتها بهمنظور بهرهوری بیشتر از سرمایهها.
- مدیریت بدهی: مشاوره و خدمات برای مدیریت و سازماندهی بهتر بدهیهای شرکتها.
- معاملات مالی: ارائه خدمات مرتبط با معاملات مالی، تجارت بینالمللی و مدیریت ارز.
- مدیریت ریسک: ارائه مشاوره و خدمات مدیریت ریسک و حفاظت در برابر تغییرات ناگهانی بازار
- اتصال به زنجیره تامین مالی هوشمند: از طریق معیارهای متنوعی در خصوص تامین مالی شرکتها
- HSBC:
- بانکداری بینالمللی: ارائه خدمات بانکی به شرکتها در محدودههای بینالمللی و ارتباط با بازارهای جهانی.
- مدیریت مالی چندملیتی: مشاوره و خدمات مدیریت مالی برای شرکتها با فعالیتهای چندملیتی و تبادلات بازرگانی بینالمللی.
- معاملات بینالمللی: ارائه خدمات مالی و تجاری برای تسهیل تجارت بینالمللی شرکتها.
- مدیریت ارز: ارائه مشاوره و خدمات مرتبط با مدیریت ریسک ارزی برای شرکتها با فعالیتهای بینالمللی.
- بانکداری سرمایهگذاری: ارائه خدمات سرمایهگذاری و مشاوره به شرکتها و سرمایهگذاران.
استراتژیها و سیاستهای بانکداری تجاری بانکها
JP Morgan Chase:
- تمرکز بر مشتریان بزرگ و بینالمللیJP Morgan Chase بهطور اصلی روی ارائه خدمات به مشتریان بزرگ، شرکتهای چندملتی و مشتریان با فعالیتهای بینالمللی تمرکز دارد.
- ارائه خدمات بانکداری چندگانه: این بانک خدمات متنوعی از جمله بانکداری سرمایهگذاری، مالی، اعتباری، مدیریت دارایی و ریسک را به مشتریان ارائه میدهد.
- فرآیندهای نوآورانه: JP Morgan Chase از فناوریهای نوین و رویکردهای نوآورانه در فرآیندهای بانکداری تجاری خود استفاده میکند. یکی از مهمترین این فناوریها استفاده از هوش مصنوعی در اعتبارسنجی مشتریان ارزنده است.
Bank of America:
- تمرکز بر بانکداری ملی و تجاری: Bank of America علاقه دارد تا روی بانکداری ملتها و شرکتهای ملی و بخصوص شرکتهای کوچک و متوسط تمرکز کند.
- برنامههای کمک به کسبوکارهای جدید: این بانک به ارائه برنامهها و تسهیلات مالی به کسبوکارهای جدید و نوپا به خصوص در حوزه فینتک، توجه ویژهای دارد. همچنین جهت دسترسی به آن، استودیو تجربه راهاندازی کرده است. در این استودیوها، موفقیتها و شکستهای مالی پروژههای قبلی بررسی و رمزگشایی میگردد.
- ارتقاء دسترسی به فناوری: Bank of America بهطور مداوم سعی میکند تا با بهکارگیری فناوریهای پیشرفته، سرویسدهی به همه طیفی از مشتریان با خواستههای فناوانه متنوع(شامل همراه بانک تجاری، اینترنت بانک تجاری، واقعیت مجازی تجاری، شبکه های تجاری مجازی، بانکداری از طریق شبکههای اجتماعی) را بهبود بخشد.
HSBC:
- تمرکز بر بانکداری بینالمللی: HSBC بهعنوان یک بانک جهانی، تمرکز خود را بر بانکداری بینالمللی و خدمات به شرکتها با فعالیتهای جهانی معطوف میکند.
- حضور گسترده در بازارهای نوظهور: این بانک تلاش میکند تا حضور قوی در بازارهای نوظهور و کشورهای مساعد از لحاظ اقتصادی داشته باشد.
- پشتیبانی از تجارت بینالمللی: HSBC سعی دارد تا با ارائه خدمات بانکداری متنوع، تجارت بینالمللی را تسهیل کند و مشتریان خود را در تعاملات بینالمللی یاری نماید.
- استراتژی پشتیبانی از استارتاپها و کسبوکارهای نوپا: HSBC تلاش میکند تا با ارائه تسهیلات و خدمات مخصوص استارتاپها و کسبوکارهای نوپا، کمک به رشد و توسعه این شرکتها بنماید. این استراتژی به دلیل پتانسیل رشد بالا و نوآوریهایی که این شرکتها ارائه میدهند، جذابیت دارد.
- استراتژی تمرکز بر مسائل اجتماعی و محیط زیست: HSBC بهطور فعال در حل مسائل اجتماعی و محیط زیستی نقش دارد و در این راستا محصولات و خدماتی ارائه میدهد که به این زمینهها مرتبط هست. مثلاً پشتیبانی از پروژههای تولید انرژی تجدیدپذیر یا تسهیلات مالی با هدف کاهش آلودگی هوا.
- استراتژی توسعه بانکداری دیجیتالی: HSBC بر توسعه بانکداری دیجیتالی تمرکز کرده است. این شامل ارائه خدمات آنلاین، بانکداری موبایل، اپلیکیشنهای هوش مصنوعی، روباتهای چتباکس، و راهحلهای بلاکچین برای بهبود تجربه مشتریان و افزایش کارایی و امنیت بانکداری است.
- استراتژی توسعه بانکداری سبز: HSBC در تلاش است تا با ارائه خدمات بانکداری سبز و تسهیلات مالی به پروژهها و شرکتهایی که به بهبود محیط زیست و استفاده از منابع طبیعی پایدار میپردازند، به حفاظت از محیط زیست کمک کند.
- استراتژی تمرکز بر خدمات بانکداری اجتماعی: HSBC به تحقق اهداف اجتماعی مانند کاهش فقر، ارتقاء آموزش، حمایت از زنان و اقلیتها، و توسعه مناطق کمتوسعه توجه ویژهای دارد و در این راستا خدمات و تسهیلات مخصوصی ارائه میدهد.
- استراتژی توسعه بانکداری ابری: با توجه به پیشرفتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، HSBC به توسعه بانکداری ابری و ارائه خدمات ابری متمرکز شده است. این استراتژی باعث افزایش دسترسی و کارآیی مشتریان به خدمات بانکی میشود.
نقش بانکهای معتبر در امر تامین مالی شرکتها و سرمایهگذاریهای بلندمدت
تسهیلات اعتباری بلندمدت: بانکهای معتبر خطوط اعتباری بلندمدت ارائه میدهند که به شرکتها امکان تامین منابع مالی بلندمدت را میدهد. این تسهیلات معمولاً شامل وامهای بلندمدت، خطوط اعتباری بلندمدت و انواع تسهیلات مالی بلندمدت دیگر میشود. این امکانات به شرکتها اجازه میدهند تا پروژههای بزرگ و طولانی مدت خود را اجرا و توسعه دهند.
انعقاد معاملات مالی و سرمایهگذاری: بانکهای معتبر به شرکتها امکان میدهند تا در معاملات مالی مختلف شرکت کنند و در سرمایهگذاریهای بلندمدت، مانند خرید و فروش اوراق بهادار، سهام، صندوقهای سرمایهگذاری و سایر ابزارهای سرمایهگذاری شرکت کنند.
مدیریت داراییها و پرتفوی سرمایهگذاری: بانکهای معتبر میتوانند به شرکتها کمک کنند تا داراییها و پرتفوی سرمایهگذاری خود را به بهترین نحو مدیریت کنند. این شامل مدیریت پنجرههای ریسک، تنظیم پرتفوی سرمایهگذاری و مشاوره درباره بهترین گزینههای سرمایهگذاری است.
خدمات مشاوره مالی و مدیریت مالی: بانکهای معتبر به شرکتها خدمات مشاوره مالی و مدیریت مالی ارائه میدهند. این شامل مشاوره در زمینه تنظیم بودجه، برنامهریزی مالی، بهینهسازی ساختار سرمایهگذاری و مدیریت ریسک مالی است.
تامین منابع مالی بینالمللی: بانکهای معتبر با دسترسی به بازارهای بینالمللی، به شرکتها امکان میدهند تا به منابع مالی بینالمللی دسترسی پیدا کنند. این امکان به شرکتها کمک میکند تا در پروژهها و فعالیتهای بینالمللی خود سرمایهگذاری کنند و در بازارهای جهانی فعالیت داشته باشند.
تسهیل معاملات بینالمللی: بانکهای جهانی میتوانند تراکنشهای بینالمللی شرکتها را تسهیل کنند، به ویژه اگر شرکتها در کشورهای مختلف فعالیت دارند. این شامل ارائه خدمات اسنادی، پرداختها، تسهیلات مالی بینالمللی و ارزی است.
بانکداری دیجیتالی و نوآوری: بانکهای معتبر بهطور فعال در توسعه بانکداری دیجیتالی و نوآوری مشارکت دارند. این به شرکتها امکان میدهد تا خدمات مالی و بانکداری خود را بهصورت آنلاین و از طریق اپلیکیشنهای هوش مصنوعی، روباتهای چتباکس و ابزارهای مبتنی بر بلاکچین استفاده کنند.
تأثیر اقدامات بانکها در رشد و توسعه شرکتها و اقتصاد جهانی
- تامین منابع مالی و تسهیلات: بانکها با ارائه تسهیلات مالی و تامین منابع مالی برای شرکتها، امکان انجام پروژههای بزرگ و توسعه فعالیتهای اقتصادی را برای شرکتها فراهم میآورند. این تسهیلات اجازه میدهند تا شرکتها به تجدیدنظر و بهروزرسانی زیرساختها، افزایش ظرفیت تولید، ایجاد شغل و ارتقاء فعالیتهای تجاری بپردازند.
- ایجاد نوآوری و تحقیق و توسعه: بانکها با ارائه تسهیلات مالی به صنایع فناوری، شرکتها را ترغیب میکنند تا در زمینه تحقیق و توسعه و نوآوری فعالیت کنند. این تحقیقات و نوآوریها میتوانند به بهبود فناوریها، ارتقاء کیفیت محصولات و خدمات، کاهش هزینهها و افزایش راندمان تولید کمک کنند.
- حمایت از کسبوکارهای نوپا و استارتاپها: بانکها با ارائه تسهیلات و خدمات مالی به کسبوکارهای نوپا و استارتاپها، رشد و توسعه این شرکتها را حمایت میکنند. این کسبوکارها بهعنوان محرکهای اصلی اقتصاد، میتوانند اشتغال زیادی ایجاد کنند و به تولید نوآوریها و رشد اقتصادی کمک کنند.
- مدیریت ریسکها: بانکها نقش اساسی در مدیریت ریسکهای مالی و اقتصادی دارند. این بانکها با ارائه خدمات مشاوره مالی و ابزارهای مدیریت ریسک، شرکتها را در برابر ریسکهای مختلف مالی، ارزی و نرخ بهره محافظت میکنند و پایداری اقتصادی را تضمین میکنند.
- ارتقاء تجارت بینالمللی: بانکها با ارائه خدمات بانکداری بینالمللی و تسهیلات مالی، به شرکتها کمک میکنند تا به راحتی در بازارهای جهانی فعالیت کنند و با شرکتها و سازمانها از کشورهای دیگر تعامل داشته باشند. این ارتباطات میتواند روابط تجاری را تقویت کرده و رشد تجارت بینالمللی را تسریع کند.
- کمک به ایجاد اشتغال: با ایجاد منابع مالی برای شرکتها و تسهیل کسبوکارها، بانکها به ایجاد اشتغال در جوامع کمک میکنند. اشتغال زیاد بهبود شرایط اقتصادی کشورها را تضمین میکند و به رشد اقتصادی کمک میکند.
اقدامات بانکهای معتبر به شدت اثرگذار بر رشد و توسعه شرکتها و اقتصاد جهانی هستند. این بانکها به عنوان ارائهدهندگان اصلی خدمات مالی، نقش حیاتی در تامین منابع مالی، پشتیبانی از نوآوری، ایجاد اشتغال، حمایت از تجارت بینالمللی و مدیریت ریسکها دارند که به بهبود اقتصاد جهانی کمک میکند.
نتیجهگیری:
بانکهای معتبر جهانی مانند JP Morgan Chase، Bank of America و HSBC نقش بسیار مهمی در امر تامین مالی شرکتها و سرمایهگذاریهای بلندمدت ایفا میکنند. این بانکها با دسترسی به منابع مالی بزرگ و تخصصی، به شرکتها امکان میدهند تا نیازهای مالی خود را به صورت موثر و مناسب تأمین کنند و در فعالیتهای تجاری و توسعه پروژهها سهم داشته باشند.
از جمله خدماتی که این بانکها به شرکتها ارائه میدهند، تسهیلات اعتباری بلندمدت، بانکداری سرمایهگذاری، مشاوره مالی، تسهیلات مالی بینالمللی، توسعه محصولات فین تکی و مدیریت ریسکها میباشد. با ارائه این خدمات، بانکهای معتبر به شرکتها کمک میکنند تا در تأمین منابع مالی، تحقیق و توسعه، نوآوری، ایجاد اشتغال و ارتقاء تجارت بینالمللی موفق باشند.
علاوه بر این، بانکهای معتبر تلاش میکنند تا با ارائه خدمات بانکداری دیجیتالی و تکنولوژیهای نوین، تجربه مشتریان را بهبود بخشند و با استفاده از رویکردهای مسئولیتپذیری اجتماعی و محیطزیستی، در حل مسائل اجتماعی و محیطی نقش مؤثری داشته باشند.
با توجه به این نتایج، میتوان نتیجه گرفت که بانکهای معتبر با ترکیبی از تسهیلات مالی، خدمات بانکداری سرمایهگذاری، نوآوری و مدیریت ریسکها، به عنوان پرورشدهندگان اصلی اقتصاد جهانی عمل میکنند و در ایجاد رشد و توسعه پایدار اقتصاد جهانی نقش بسزایی دارند. همچنین، توجه به استراتژیها و سیاستهای بانکداری تجاری این بانکها، نقش موثری در تعیین مسیر رشد و توسعه اقتصادی ملی و جهانی دارد.
1 و 2- کارشناس گروه برنامهریزی، معاونت برنامهریزی، اداره بانکداری تجاری، بانک تجارت، تهران، ایران